top of page

Rijkdom der Psalmen (statenberijming)

Wat een rijkdom heeft de Heere ons gegeven, dat zondige mensen al eeuwenlang door de psalmen getroost, gesterkt en bemoedigd mogen worden. Luther heeft eens gezegd: Bij de Psalmen kijk je Gods kinderen in het hart. Een andere uitspraak over de Psalmen: Het is de geestelijke apotheek. Luther vond zijn persoonlijke worsteling om de gerechtigheid van God in de Psalmen terug. Daarom zien wij dat de psalmen uitsluitend voor Zijn volk geschonken is. Onbekeerde mensen snappen er niets van. De Bijbel is een grote schat waar de psalmen daarin een bijzondere waarde bevat. De dichters (van de berijming van 1773) waren geleid door den Heiligen Geest, dus daarom meteen Woorden van God. De melodieen van de psalmen waren door Calvijn verzameld (1515-1565). De eerste bundel is verschenen 1743 op instigatie van Calvijn en hij zei dat ze: gedragen, stevig en éénstemmig uitgevoerd moest worden (later mocht het van hem ook meerstemmig). Ze zijn berijmd door Clément Marot en Theodorus Beza. Enkele zijn door een medewerker van Luther berijmd, en door een medewerker van Calvijn vanuit Straatsburg meegenomen naar Genève, en enkele zijn door Calvijn zelf berijmd. Ze zijn getoonzet door Maistre Pierre en Louis Bourgeois tussen ± 1540 en ± 1560. In 1566 zijn ze door Petrus Datheen (1566) in het Nederlands vertaald. Later kwamen er ook andere berijmingen: Marnix van St. Aldegonde (1591) en Jacobus Revius (1640) Door muziekmeester Claude Goudimel zijn de drie stemmen bas, discant en alt toegevoegd. Hierdoor onstond er een boek wat op vier stemmen getoonzet was. klik hier voor een opname. Dit is een taal die ruim 240 jaar oud is, en daar zal in geen jaren verandering in komen. Want dergelijke psalmzang vormt een van de ”identity markers” van wat bevindelijk gereformeerd heet. Ga je aan een van de elementen morrelen –ritmisch, nieuwe (ook andere) berijming, pianobegeleiding, orkest- of nog erger drumstellen, dan ga je schuiven en heb je de kwalificatie bevindelijk gereformeerd verspeeld waar de kracht verloren gaat. Sommigen zeggen zelfs dat de melodieen wereldse volkswijzen waren, maar ook dit is niet waar. De melodieen komen van de middeleeuwse kerkzang in directe en indirecte verwantschap van de Joodse synagogen (zoals Psalm 68 en 80). Ook de inhoud moet er aan geloven, want men beweert dat de psalmversen invloed hebben op de “tijd van de verlichting”, of trekkingen van remonstrantisme. O, wat een aanvechting van de satan om de psalmen (wonder Gods) hierdoor verdacht te maken en van zijn kracht te ontbreken. Ook bij bevindelijke richtingen wordt helaas verachting van de berijming uit 1773 gevonden, om door de berijming van Petrus Datheen aan te halen of te laten zingen, "want die zijn dieper" zeggen ze. Ik zal u zeggen: de berijming van Datheen is niet dieper! Niet dat ik tegen Datheen ben, Integendeel, hij heeft de basis gelegd van de Gereformeerde leer o.a. door zijn vertaalwerk, maar zijn berijming was net vruchten die nog niet rijp waren. Daarbij nog is de berijming van 1773 (geen mensen verheerlijking) maar wijzen door elke regel steeds naar Christus. Uiteraard zijn al de berijmingen na deze Goddelijke berijming niet Bijbelgetouw, want Christus in Zijn rechtvaardig werk wordt er overal in gemist (ook de berijming van Ds. Meeuse, hij heeft de inhoud van de psalmberijming van 1773 nooit begrepen). Ook hebben ze niet genoeg aan de psalmen want er zijn ook gezangen gekomen. Wij zeggen daarom dat gezangen niet de inhoud hebben als de liefelijke psalmen die ons geschonken is, de enige Man die goede gezangen kon maken dat was de Heere Jezus maar ook Deze koos voor de psalmen Davids. Daarom Looft Hem met psalmen en geestelijke liederkens (liederen gedreven door de Heilige Geest) en/of de eeuwige liederen (psalm 118 en de Hallelpsalmen). Zing een nieuw gezang, dat betekend een nieuwe psalmvers (kijk maar naar oude psalmbordjes in oude kerken). Wie beleeft de psalmen uit dankbaarheid?, 'zalig' die uit zijn hart mag meezingen: Laat 's HEEREN lof ten hemel rijzen; Hoe goed is 't, onzen God te prijzen! 't Betaamt ons, psalmen aan te heffen, Die lieflijk zijn, en harten treffen. De HEER' wil ons in gunst aanschouwen; Hij wil Jeruzalem herbouwen; Vergâren en in vreé doen leven Hen, die uit Isrel zijn verdreven.

Theologische uitleg van de psalmen, zie onder de menu-pagina "Theologisch onderwijs"

bottom of page